Dərman vasitəsinin istifadəsi üzrə təlimat (xəstələr üçün)
PRUDERON 20 mq/ml venadaxili istifadə üçün məhlul
PRUDERON
Tərkibi
|Təsiredici maddə: 1 ampulda 100 mq dəmir (III) hidroksi saxaroza kompleksi (elementar dəmirə ekvivalentdir) vardır.
Köməkçi maddələr: natrium hidroksid, inyeksiya üçün su.
Təsviri
Tünd qəhvəyi-qırmızı rəngdə yapışqan mayedir.
Farmakoterapevtik qrupu
Antianemik preparatlar, parenteral istifadə üçün dəmir preparatları.
ATC kod: В03А.
Farmakoloji xüsusiyyətləri
Farmakodinamikası
Dəmir (III) hidroksidin çoxnüvəli mərkəzləri xaricdən kovalent olmayan bir çox saxaroza molekulları ilə əhatə olunmuşdur. Nəticədə molekulyar çəkisi təxminən 43 kD olan bir kompleks meydana gəlir ki, bunun da böyrəklərdən dəyişməz formada xaric olunması qeyri-mümkündür. Bu kompleks sabitdir və fizioloji şəraitdə dəmir ionları ayırmır. Bu kompleksdəki dəmir təbii ferritinə bənzər quruluşlarla malikdir.
Farmakokinetikası
Tərkibində 100 mq dəmir olan Pruderon preperatının birdəfəlik venadaxili istifadəsindən sonra, dəmir 10 dəq sonra qandakı maksimal konsentrasiyasına, orta hesabla 538 mмоl, çatır.
Mərkəzi kameranın paylanma həcmi demək olar ki, praktik olaraq tamamilə serumun həcminə (təxminən 3 litr) uyğundur. Yarımparçalanma dövrü təqribən 6 saatdır. Stabil vəziyyətdə paylanma həcmi təqribən 8 l-dir, bu dəmirin bədən mayelərində az paylandığını göstərir. Dəmir saxaratın transferrinlə müqayisədə daha az stabilliyə malik olduğuna görə, transferrinin leyhinə olaraq dəmirin konkurent mübadiləsi müşahidə olunur və bunun nəticəsində 24 saat ərzində təxminən 31 mq dəmir ötürülür.
İnyeksiyadan sonra ilk 4 saat ərzində böyrəklər vasitəsilə dəmirin xaric edilməsi ümumi klirensin 5%-dən az təşkil edir. 24 saat sonra serumda dəmir səviyyəsi ilkin vəziyyətə (tətbiq olunmadan əvvəlki) qayıdır və saxarozanın təxminən 75 %-i qan dövranından çıxır.
İstifadəsinə göstərişləri
Dəmir çatışmazlığı:
Əks göstərişlər
Xüsusi göstərişlər və ehtiyat tədbirləri
Pruderon yalnız anemiya diaqnozunun müvafiq laboratoriya məlumatları ilə təstiqlənən xəstələrə təyin olunmalıdır (məsələn, zərdab ferritini və ya hemoqlobin və hematokrit səviyyəsi, eritrositlərin miqdarı və onların parametrləri – eritrositin tərkibində olan hemoqlobin və ya eritrositdə hemoqlobinin orta konsentrasiyası nəticələri ilə).
Venadaxili yeridilən dəmir preparatları həyati təhlükəli olan allergik və ya anafilaktik reaksiyalara səbəb ola bilər.
Pruderon preparatının yeridilməsinin sürətinə ciddi nəzarət etmək lazımdır, əks halda AT aşağı düşə bilər. Dozanın artırılması ilə assosasiya olunaraq (xüsusilə AT-in aşağı düşməsi), arzuolunmaz əlavə təsirlərin tezliyi arta bilər. Beləliklə, xəstənin preparatı maksimal keçirilə bilən dozada qəbul etməməsinə baxmayaraq, «İstifadə qaydası və dozaları» bölməsində verilən qaydalara ciddi əməl edilməlidir.
Dəmir dekstrana qarşı yüksək həssaslığı olan pasientlərdə aparılan tətqiqatlar Pruderon preparatı ilə müalicə zamanı ağırlaşmaların olmadığını göstərmişdir.
Preparatın vena boşluğundan kənara düşməsindən çəkinmək lazımdır, çünki Pruderon preparatının damar xaricinə düşməsi toxumaların nekrozu və dərinin qəhvəyi rəngdə rənglənməsinə səbəb olur. Həmin fəsad baş verərsə dəmirin çıxarılmasını sürətləndirmək və ətraf toxumalara nüfuz etməməsi üçün inyeksiya yerinə tərkibində heparin saxlayan preparatlar (gel və ya məlhəm yüngül hərəkətlərlə, sürtmədən) tətbiq edilməsi tövsiyyə edilir.
Bronxial astma xəstələrinə, ekzema, polivalent allergiya, başqa dəmir preparatlarına qarşı olan allergiya və qan zərdabı dəmiri birləşdirmə qabiliyyəti aşağı olan insanlara və/və ya fol turşusu defisiti zamanı Pruderon preparatını ehtiyatla təyin etmək lazımdır. Həmçinin qaraciyər çatışmazlığı olan, kəskin və xroniki infeksion xəstəlikləri olan xəstələrə parenteral yolla dəmirin yeridilməsində bakterial və ya viral infeksiya olması halında mənfi təsir göstərə bilməsi səbəbindən zərdab ferritini yüksəlmiş şəxslərə dəmir preparatlarının yeridilməsində də ehtiyyatlı olmaq lazımdır.
Digər dərman maddələri ilə qarşılıqlı təsiri
Pruderon preparatı dəmirin mədə-bağırsaq traktı maddəsilə sorulmasını azaltdığına görə daxilə qəbul edilən dəmir preparatları ilə birgə təyin edilməməlidir. Axırıncı inyeksiyadan sonra 5 gündən tez olmayaraq peroral dəmir preparatları ilə müalicəyə başlamaq olar. Pruderonu şprisdə yalnız steril fizioloji məhlul ilə qarışdırmaq olar. Presipitasiya riski ehtimalı və/və ya başqa farmakoloji dərman qarşılıqlı əlaqə riski olduğuna görə digər venadaxili yeridilən məhlullar və terapevtik preparatlar əlavə etməyə icazə verilmir. Şüşə, polietilen və polivinil xloriddən başqa materiallardan hazırlanmış konteynerlərdə uyğunluq öyrənilməyib.
Hamiləlik və laktasiya dövründə istifadəsi
Pruderon preparatının hamilə pasientlərdə məhdud istifadəsi dəmir saxarozanın hamiləliyin gedişinə və dölün/yenidoğulmuşun sağlamlığına arzuolunmaz təsirinin olmadığını göstərmişdir. Bu günə qədər hamilə qadınlarda yaxşı kontrol edilən tətqiqat aparılmamışdır. Reproduksiya dövründə olan heyvanlarda keçirilən tətqiqatlarda embriona/dölə, doğuşa və ya postnatal inkişafa birbaşa və ya dolayı arzuolunmaz təsir aşkar edilməmişdir. Bununla yanaşı fayda/risk nisbəti ilə əlaqədar olan daha çox tədqiqatlar aparmaq lazımdır.
Ana südünə metabolizmə uğramamış dəmir saxarozanın keçməsi ehtimalı azdır. Beləliklə, Pruderon südəmər körpələr üçün təhlükə yaratmır.
Nəqliyyat vasitəsini və digər potensial təhlükəli mexanizmləri idarəetmə qabiliyyətinə təsiri
Pruderon preparatının avtomobil və mürəkkəb mexanizmləri idarə etmək qabiliyyətinə arzuolunmaz təsir göstərə biləcəyi ehtimalı azdır. Preparatı uşaqların əli çatmayan yerdə saxlamaq lazımdır və saxlanma müddəti bitdikdən sonra istifadə etmək olmaz.
İstifadə qaydası və dozası
Yeridilməsi
Pruderon yalnız venadaxili yeridilir – tədricən şırnaq və ya damcı üsulu ilə, həmçinin dializ sisteminin venoz hissəsinə. Əzələdaxili yeridilmə üçün nəzərdə tutulmamışdır. Tam terapevtik dozanın birdəfəlik yeridilməsi yolverilməzdir.
İlk terapevtik dozanın yeridilməsindən əvvəl test-doza tətbiq edilməlidir. Müşahidə dövründə hiperhəssaslıq əlamətləri yaranarsa, dərhal preparatın yeridilməsi dayandırılmalıdır. Ampulu açmazdan əvvəl mümkün çöküntüləri və zədələnmələri yoxlamaq lazımdır. Yalnız çöküntü olmayan qəhvəyi rəngli məhlulu istifadə etmək olar.
Damcı üsulu ilə yeridilmə
Arterial təzyiqin hiss edilən dərəcədə enməsi və məhlulun venadan kənar mühitə düşmə təhlükəsi riskini azlatmaq üçün Pruderonun damcı üsulu ilə yeridilməsinə üstünlük verilir. İnfuziyanı yeritməzdən dərhal əvvəl preparatı 0,9%-li natrium xlorid məhlulu ilə 1:20 [məsələn, 1ml (20 mq dəmir) 20 ml 0,9% natrium xlorid məhlulu] nisbətində qarışdırmaq lazımdır. Nəticədə alınan məhlul aşağıdaki sürətlə vurulur: 100 mq dəmir – 15 dəqiqədən az olmayaraq; 200 mq dəmir – 30 dəqiqə ərzində; 300 mq dəmir – 1,5 saat ərzində; 400 mq dəmir – 2,5 saat ərzində; 500 mq dəmir – 3,5 saat ərzində. Maksimal keçirilən birdəfəlik doza – 7 mq dəmir/kq bədən kütləsinə – preparatın ümumi dozasından asılı olmayaraq 3,5 saat müddətində yeridilməlidir .
Pruderon preperatını ilk dəfə damcı üsulu ilə yeritməzdən əvvəl test-doza etmək lazımdır: Çəkisi 14 kq-dan çox olan böyüklər və uşaqlar üçün 20 mq dəmir, çəkisi 15 kq-dan az olan uşaqlar üçün gündəlik dozanın yarısı (1,5 mq dəmir/kq) 15 dəqiqə ərzində. Xoşagəlməz hallar baş verməzsə qalan məhlulu tövsiyə olunan sürətlə yeritmək lazımdır.
Şırnaq üsulu ilə yeridilmə
Pruderon preparatını həmçinin həllolmamış vəziyyətdə venadaxilinə astaca, 1ml (norma) Pruderon preparatı (20 mq dəmir) 1 dəqiqə (5ml Pruderon preparatı(100 mq dəmir) minimum 5 dəqiqə ərzində yeridilir) ərzində olmaqla yeritmək mümkündür. Bir inyeksiya üçün preperatın maksimal həcmi 10 ml Pruderon (200 mq dəmir) preparatını keçməməlidir.
Pruderon preparatını ilk dəfə şırnaqla terapevtik dozasını yeritməzdən əvvəl test-doza etmək lazımdır: çəkisi 14 kq-dan çox olan böyüklər və uşaqlara1 ml Pruderon preparatı (20 mg dəmir) və çəkisi 14 kq-dan az olan uşaqlar üçün sutkalıq dozanın yarısı (1,5 mq dəmir/kq) 1-2 dəqiqə ərzində. 15 dəqiqəlik müşahidə müddəti zamanı xoşagəlməz hallar mövcud olmadıqda məhlulun qalan hissəsini tövsiyyə olunan sürətlə yeritmək lazımdır. İnyeksiyadan sonra xəstənin bir müddət qolunu uzadılmış vəziyyətdə saxlamağı tövsiyə olunur.
Dializ sisteminə yeridilmə
Pruderonu venadaxili inyeksiya üçün təsvir edilən qaydalara əməl edərək, birbaşa dializ sisteminin venoz hissəsinə yeritmək olar.
Doza hesablanması
Doza formulaya görə orqanizmin dəmir defisitinə uyğun olaraq fərdi olaraq hesablanır:
Ümumi dəmir defisiti (mq) = bədən kütləsi (kq) х (normal səviyyə Hb – Hb xəstənin) (q/l) х 0,24* + depolaşdırılmış dəmir (mq).
Bədən kütləsi 35 kq-dan az olan xəstələr üçün: normal səviyyə Hb=130 q/l, depolaşdırılmış dəmirin miqdarı = 15 mq/kq bədən kütləsi.
Bədən kütləsi 35 kq-dan çox olan xəstələr üçün: normal səviyyə Hb=150 q/l, depolaşdırılmış dəmirin miqdarı = 500 mq.
Koeffisient 0,24 = 0,0034 х 0,07 х 1000 (Dəmirin miqdarı Hb=0,34%; Qanın həcmi = bədən çəkisinin 7%-i; koeffisient 1000 = keçilir «q» dan «mq»).
Yeridilməsi lazım olan Pruderon preparatının ümumi həcmi ( ml-lə ) = Ümumi dəmir defisiti (mq) 20 mq/ml.
Bədən kütləsi [kq] | Tələb olunan sayda ampul | |||
Hemoqlobin 60 q/l | Hemoqlobin 75 q/l | Hemoqlobin 90 q/l | Hemoqlobin 105 q/l | |
5 | 1,5 | 1,5 | 1,5 | 1 |
10 | 3 | 3 | 2,5 | 2 |
15 | 5 | 4,5 | 3,5 | 3 |
20 | 6,5 | 5,5 | 5 | 4 |
25 | 8 | 7 | 6 | 5,5 |
30 | 9,5 | 8,5 | 7,5 | 6,5 |
35 | 12,5 | 11,5 | 10 | 9 |
40 | 13,5 | 12 | 11 | 9,5 |
45 | 15 | 13 | 11,5 | 10 |
50 | 16 | 14 | 12 | 10,5 |
55 | 17 | 15 | 13 | 11 |
60 | 18 | 16 | 13,5 | 11,5 |
65 | 19 | 16,5 | 14,5 | 12 |
70 | 20 | 17,5 | 15 | 12,5 |
75 | 21 | 18,5 | 16 | 13 |
80 | 22,5 | 19,5 | 16,5 | 13,5 |
85 | 23,5 | 20,5 | 17 | 14 |
90 | 24,5 | 21,5 | 18 | 14,5 |
Ümumi terapevtik dozanın icazə verilən maksimum birdəfəlik dozanı keçməsi halında, dərmanın fraksiyalı yeridilməsi tövsiyyə olunur.
Pruderonla müalicənin başlanmasından 1-2 həftə keçdikdən sonra hematoloji göstəricilərdə yaxşılaşma olmadıqda, ilkin diaqnozu yenidən nəzərdən keçirmək lazımdır.
Qan itirilməsindən və ya autoloji qan verilməsindən sonra dəmir səviyyəsinin bərpası üçün doza hesablanması
Dəmir defisitinin kompensasiya edilməsi üçün Pruderonun tələb olunan dozası aşağıdakı formuldan istifadə etməklə hesablanır:
İtirilmiş qanın miqdarı məlumdursa: 200 mq dəmirin venadaxili tətbiqi (=10ml Pruderon preparatı 1 vahid qan köçürülməsinə uyğun olan dərəcədə Hb-nin artmasına səbəb olur (=400 ml Hb konsentrasiyası ilə 150 q/l ).
Bərpası lazım olan dəmirin miqdarı (mq) =itirilmiş qan vahidinin miqdarı х 200
və ya
Pruderon preparatının lazım olam həcmi (ml) = itirilmiş qan vahidinin miqdarı х 10.
Hb-nin səviyyəsi azalanda: dəmir deposunun doldurulmasına ehtiyac olmadığı təqdirdə əvvəlki formuldan istifadə edin.
Ödənilməsi lazım olan dəmirin miqdarı [mq] = bədən kütləsi [kq] х 0,24 х (normal səviyyə Hb – xəstənin Hb səviyyəsi) (q/l).
Məsələn: Bədən kütləsi 60 kq, defisit Hb = 10 g/l => lazım olan miqdar dəmir 150 mg => lazım olan miqdar Pruderon preparatı = 7,5 ml
Standart dozalanma
Böyüklər və yaşlı xəstələr: 5-10 ml Pruderon (100–200mq dəmir) hemoqlobinin səviyyəsindən asılı olaraq həftədə 1-3 dəfə.
Uşaqlar
Dərmanın 3 yaşdan kiçik uşaqlara istifadəsinə dair məlumatlar məhduddur. Digər yaş qruplarındakı uşaqlar üçün tövsiyyə olunan doza, hemoqlobinin səviyyəsindən asılı olaraq həftədə 1-3 dəfə bədən kütləsinə görə 0,15 ml Pruderondan (3 mq dəmir ) çox deyil.
Maksimal keçirilən birdəfəlik doza
Böyüklər və yaşlı xəstələr
Şırnaqla yeridilmə üçün: 10 ml Pruderon preparatı üçün (200 mq dəmir), yeridilmə müddəti 10 dəqiqədən az olmamalıdır.
Damcı üsulu ilə yeridilmə üçün: göstəricilərdən asılı olaraq birdəfəlik doza 500 mq dəmirə qədər ola bilər. Birdəfəlik icazə verilən maksimal doza 1 kq bədən kütləsinə uyğun olaraq 7 mq dəmir edir və həftədə bir dəfə yeridilir, lakin o 500 mq dəmirdən çox olmamalıdır. Preparatın yeridilmə vaxtı və həllolma qaydası üçün «İstifadə qaydaları və dozalar» bölməsinə baxın.
Əlavə təsirləri
Hal-hazırda Pruderon preparatının yeridilməsi səbəbindən ehtimal olunan və müvəqqəti davam edən aşağıdakı xoşagəlməz hallar məlumdur. Bütün simptomlar çox nadir hallarda müşahidə edilib (rast gəlmə tezliyi 0,01%-dən azdır və 0,001%-dən çoxdur və ya bərabərdir).
Sinir sisteminə – başgicəllənmə, baş ağrısı, huşun itirilməsi, paresteziyalar.
Ürək-damar siteminə – ürəkdöyünmə, taxikardiya, arterial təzyiqin düşməsi, damar kollapsı, istilik hissi, üzün isti «basması», periferik ödemlər.
Tənəffüs orqanlarına – bronxospazm, təngənəfəslik.
Mədə-bağırsaq sisteminə – qarında ağrılar, epiqastral hissədə ağrı, diareya, dadın itirilməsi, ürəkbulanma, qusma.
Dəri yə dərialtı toxumaya – eritema, qaşınma, səpgi, dispiqmentasiya, tərləmənin artması.
Dayaq-hərəkət aparatına – artralgiya, bel ağrısı, oynaqların ödemi, mialgiya, ətraflarda ağrılar.
İmmun sistemə – allergik, anafilaktik reaksiyalar, həmçinin üzün ödemi, qırtlaq ödemi.
Ümumi xarakterli pozulmalar və inyeksiyaların yerində reaksiyalar – asteniya, sinədə ağrılar, sinədə ağırlıq hissi, zəiflik, yeridilmə yerində ağrı və ödem (xüsusilə preparatın ekstravazal olaraq düşməsi zamanı ), özünü pis hiss etmək, solğunluq, temperaturun qalxması, üşütmə.
Doza həddinin aşılması
Simptomları
Doza həddini aşma hemosideroz simptomları ilə müşahidə olunan kəskin dəmir yüklənməsi yarada bilər.
Müalcəsi
Doza həddinin aşılması zamanı simptomatik maddələrdən və zəruri hallarda dəmir birləşdirici maddələrdən (xelatlar), məsələn deferoksamin v/d istifadə etmək tövsiyyə olunur.
Buraxılış forması
5 ml məhlul, kəhrəba rəngli şüşə ampullarda inyeksiya üçün məhlul. 5 ampul, konturlu-yuvalı qablaşdırmada. 1 kontur-yuvalı qablaşdırma, içlik vərəqə ilə birlikdə karton qutuya qablaşdırılır.
5 ml məhlul, kəhrəba rəngli şüşə ampullarda inyeksiya üçün məhlul. 1 ampul, konturlu-yuvalı qablaşdırmada. 1 kontur-yuvalı qablaşdırma, içlik vərəqə ilə birlikdə karton qutuya qablaşdırılır.
Saxlanma şəraiti
25°С temperaturdan yuxarı olmayan temperaturda, işıqdan qorunan və uşaqların əli çatmayan yerdə saxlamaq lazımdır. Dondurmaq olmaz.
Saxlanma müddəti
2 il. Yararlılıq müddəti bitdikdən sonra istifadə etmək olmaz.
Aptekdən buraxılma şərti
Resept əsasında buraxılır.
İstehsalçı/Qeydiyyat vəsiqəsinin sahibi
OPES HEALTHCARE PVT. LTD.
11,Trimul Estate, Khatraj, Dist, Gandhinagar, Gujarat State, India.